Uyuşturucu veya uyarıcı maddeler ile alakalı olarak işlenen suçlar Türk Ceza Kanunu’nun “Kamunun Sağlığına Karşı Suçlar” başlığı altında düzenlenme alanı bulmuş olan suçlardır.
Bu suçlar; dünya genelinde ve ülkemizde de sıklıkla işlenen, kamu sağlığını tehdit eden suçlardandır. Bu sebeple; uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti yapma suçlarında şikayet şartı aranmaksızın re’sen soruşturma başlatılarak kamu davası yürütülmektedir.
Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti suçunun Kullanmak İçin Uyuşturucu Madde Bulundurmak suçundan ayrılması için belli başlı kriterlerin incelenmesi gerekmektedir. Yargıtay’a göre; maddenin bulunuş şekli, bulunduğu yer, uyuşturucu maddelerin çeşitliliği, uyuşturucu maddelerin gramajları, uyuşturucu maddelerin ambalajları ve sair hususlar değerlendirilerek, ele geçirilen maddenin ticaret amaçlı mı yoksa kullanım amaçlı mı bulundurulduğu tespit edilmeye çalışılmaktadır.
Ancak; her somut olay kendi içerisinde değerlendirilmeye tâbi tutulmalıdır.
Uyuşturucu ticareti yapmak, yani satmak veya dağıtmak, çok daha ağır bir suç olarak kabul edilir. Bu yazıda, uyuşturucu madde ticareti suçunun ne olduğu, hangi durumlarda cezalandırıldığı ve uyuşturucu kullanma suçundan farkları ele alınacaktır.
Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu Nedir?
Uyuşturucu ticareti suçu, uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri satmak, başkalarına vermek, sevk etmek, nakletmek, depolamak, satın almak veya kabul etmek gibi fiilleri kapsar. Bu suç, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 188. maddesinde düzenlenmiştir.
Özetle:
• Uyuşturucuyu başkalarına satmak veya dağıtmak ticaret suçudur.
• Bir başkası için uyuşturucu maddeyi taşımak, saklamak veya bulundurmak da bu suça girer.
Uyuşturucu Madde Kullanma Suçundan Farkı
Uyuşturucu suçlarında en çok karıştırılan noktalardan biri, kendi kullanımı için uyuşturucu madde bulunduran kişi ile uyuşturucu satışı yapan kişi arasındaki farktır.
Uyuşturucu kullanımı ile ilgili suç TCK’nın 191. maddesinde düzenlenmiştir. Eğer kişi yalnızca kendi kullanımı için uyuşturucu bulunduruyorsa, bu durumda uyuşturucu madde ticareti değil, kullanım suçu işlenmiş olur. Kullanım suçunun cezası daha hafiftir ve bazı durumlarda kişi tedaviye yönlendirilebilir.
Ancak, kişinin gerçekten kullanıcı mı yoksa satıcı mı olduğuna karar verirken şu kriterler dikkate alınır:
• Uyuşturucu miktarı: Çok büyük miktarda uyuşturucu bulunması, ticaret şüphesini artırır.
• Paketleme şekli: Uyuşturucunun küçük paketler halinde olması, satış amacı taşıdığına işaret edebilir.
• Para alışverişi: Şüphelinin uyuşturucu satışından gelir elde edip etmediği araştırılır.
• Kişinin geçmişi: Daha önce uyuşturucu ticaretine karışmış olup olmadığı incelenir.
Eğer bir kişi kendi kullanımı için küçük miktarda uyuşturucu bulunduruyorsa, hakkında genellikle rehabilitasyon veya denetimli serbestlik gibi seçenekler uygulanabilir. Ancak satış veya dağıtım yapıyorsa, bu durumda ağır hapis cezalarıyla karşı karşıya kalır.
Uyuşturucu Madde Ticareti Suçunun Cezası
Uyuşturucu ticareti yapmak, toplum için büyük bir tehdit oluşturduğu için çok ağır cezalara tabidir. TCK 188. maddeye göre, bu suçun cezası en az 10 yıl hapis cezasıdır. Eğer suç okul, hastane, kışla gibi yerlere yakın bir alanda işlenirse, ceza daha da artırılır.
Özetle:
• Uyuşturucu kullanan kişiler, rehabilitasyon ve denetimli serbestlik gibi seçeneklerden yararlanabilir.
• Uyuşturucu ticareti yapanlar ise uzun süreli hapis cezası alır.
Uyuşturucu suçları arasında kullanım ve ticaret suçları arasında büyük farklar vardır. Bir kişi sadece kullanıyorsa ceza süreci farklı işlerken, başkalarına satış veya dağıtım yapıyorsa ağır hapis cezaları alır. Bu yüzden, hukuki süreçte kişinin niyetinin ve eylemlerinin doğru şekilde değerlendirilmesi büyük önem taşır. Bu sebeplerle; bir ceza avukatı ile çalışmanız hayati önem taşımaktadır.